- απολύμανση
- Η καταστροφή των παθογόνων μικροοργανισμών· στην καθομιλουμένη ο όρος σημαίνει συνηθέστερα την εξόντωση των σπόρων στο περιβάλλον και στην επιφάνεια του σώματος, ενώ απολυμαντικά λέγονται και μερικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στο εσωτερικό του οργανισμού (π.χ. απολυμαντικά του ουροποιητικού συστήματος). Η α. έχει κυρίως σκοπό να προλάβει τη μετάδοση και την εξάπλωση των λοιμωδών ασθενειών και γι’ αυτό δεν πρέπει να περιορίζεται σε πρόσωπα και αντικείμενα που έρχονται σε επαφή με πληγές ή σε πρόσωπα που εύκολα μολύνονται (παιδιά, εγχειρισμένοι), αλλά πρέπει να εφαρμόζεται σε καθετί που θα μπορούσε να έχει βρεθεί κοντά σε πρόσωπα ή πράγματα μολυσμένα. Γίνονται έτσι α. των χώρων, των κλινοσκεπασμάτων, των μαγειρικών σκευών, των ενδυμάτων, των περιττωμάτων που προέρχονται από τους ασθενείς, το νοσοκομειακό προσωπικό κλπ.
Η α. διαφέρει από την αποστείρωση, η οποία σημαίνει καταστροφή κάθε ζώντος οργανισμού, παθογόνου και μη.
Για να θεωρηθεί απολυμαντική μια ουσία, πρέπει να είναι τοξική για τους μικροοργανισμούς και για τους σπόρους τους και να μην είναι τοξική για τον άνθρωπο, να είναι κατά το δυνατόν πρακτική στη χρήση και να μη στοιχίζει ακριβά. Από τα πιο κοινά απολυμαντικά μέσα είναι: το οινόπνευμα (αιθυλική αλκοόλη) το οποίο, με το να χρησιμοποιείται συνήθως ως μετουσιωμένο σε 70%, δεν επιδρά στους σπόρους· το φαινικό οξύ και οι φαινολικές συνθέσεις (κρεσόλη, κρεολίνη, μείγμα Λαπλάς), τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά για α. χώρων και υγειονομικών υπηρεσιών· η φορμαλδεΰδη, η οποία χρησιμοποιείται σε διάλυμα 38% (φορμαλίνη) ή και σε αέρια κατάσταση· το χλώριο και το ιώδιο (το πρώτο χρησιμοποιείται πολύ για την α. των υδάτων, το δεύτερο ως αλκοολικό βάμμα στην α. πληγών)· τα υποχλωριώδη παράγωγα που περιέχονται στη βαρεκίνα και στο υγρό του Ντέικιν· το όζον για τα νερά και τον αέρα· το οξυγονούχο ύδωρ, χρησιμότατο για τις πληγές· τα παράγωγα του υδραργύρου από το γνωστότατο σουμπλιμέ σε διάλυση 10%, για την επιφανειακή α. και για τα εργαλεία έως τις σύγχρονες οργανικές συνθέσεις· το καυστικό νάτριο και ο ασβέστης.
* * *ηη μέθοδος που αποσκοπεί στην καταστροφή των παθογόνων μόνο μικροβίων.[ΕΤΥΜΟΛ. < απολυμαίνω. Η λ. μαρτυρείται στον Σπ. Μαγγίνα ως απόδοση του γαλλ. desinfection].
Dictionary of Greek. 2013.